Diabeł
Jakub, podobnie jak Kordian, próbował zabić króla, ale zemdlał w progu jego sypialni, wskutek czego trafił do więzienia. Kiedy dochodzi do drugiego rozbioru Polski, zostaje oswobodzony przez tajemniczego mężczyznę w czerni, który nakazuje mu udać się w rodzinne strony. Na miejscu czeka na Jakuba seria przerażających odkryć – wszędzie widzi tylko deprawację i zdradę. Oszalały z rozpaczy i wściekłości rozpoczyna krwawą krucjatę. Czy jest szlachetnym mścicielem, czy żałosną marionetką w rękach tajemniczego wybawiciela? Kostiumowy horror Andrzeja Żuławskiego nawiązuje zarówno do romantycznej tradycji, jak i do wydarzeń marca 1968 roku. Właśnie z powodu politycznych podtekstów film odłożono na półkę, a jego twórca musiał wyjechać z kraju. Jednakże nawet na dosłownym poziomie Diabeł jest dziełem wybitnie prowokacyjnym – to deliryczny grand guignol, w którym dosadny i nadekspresyjny styl Żuławskiego zostaje doprowadzony do absolutnego ekstremum.
Andrzej Żuławski
(1940-2016) Był jednym z najbardziej oryginalnych i kontrowersyjnych twórców w historii polskiego kina. Uczył się reżyserii na IDHEC w Paryżu. Zawodowe szlify zdobywał jako asystent Andrzeja Wajdy. Zadebiutował Trzecią częścią nocy. Jego kariera miała burzliwy przebieg. Zmagał się z komunistycznymi władzami, na zmianę wyjeżdżał i wracał do ojczyzny. Najwięcej filmów zrealizował za granicą. Do jego najbardziej znanych dzieł należą Najważniejsze to kochać, Opętanie i Na srebrnym globie.
Wybrana filmografia
1971 Trzecia część nocy / The Third Part of the Night
1972 Diabeł / The Devil
1975 Najważniejsze to kochać / L’important c’est d’aimer / That Most Important Thing: Love
1981 Opętanie / Possession
1987 Na srebrnym globie / On the Silver Globe
2015 Kosmos / Cosmos