Off Frame: rewolucja aż do zwycięstwa

Zniknęliśmy z publicznej świadomości, mediów, prasy. Od samego początku nasza walka o przetrwanie łączyła się więc z widzialnością, z potrzebą bycia dostrzeżonymi i rozpoznanymi. Cytując palestyńskiego pisarza i historyka, Eliasa Sanbara: Kamera staje się bronią niewidzialnych - napisał Mohanad Yaqubi, reżyser Off Frame o początkach swojego projektu. Ten found footage to autoportret niewidzialnego narodu, zapis walki o tożsamość i wizerunek, który radykalnie ewoluował. Przekopawszy archiwa kilku krajów, Yaqubi dotarł do zapomnianych materiałów z lat 1968-82, gdy przy Organizacji Wyzwolenia Palestyny działał rejestrujący powstanie Palestine Film Unit. W ocalałych fragmentach narracji widać elementy propagandy, dokumentu i fantazji; wyłania się z nich opowieść o uchodźcach, którzy przemieniają się w bojowników, pracowicie wykuwany jest projekt palestyńskiej przyszłości. Tamta przyszłość to nasza teraźniejszość i Mohanad Yaqubi konfrontuje wyobrażenia z rzeczywistością, w której owo tytułowe „zwycięstwo” wciąż nie nadeszło.

Mohanad Yaqubi:

Opór jest sposobem życia, mechanizmem i punktem widzenia… Pracując jako inżynier zrozumiałem, że przedmioty nie mogą się poruszać, jeśli nie występuje opór. Na przykład samochód nie pojechałby, gdyby znalazł się w przestrzeni kosmicznej, bez tarcia, powietrza, ciążenia - wszystkich czynników sprawiających, że silnik działa. To opór pozwala mu na ruch. Gdy panuje równowaga między siłą i oporem, jest to ruch stały i bezpieczny. Jeśli siła przeważa opór, ruch jest niejednostajny i może dojść do wypadku. Zaś jeśli to opór przeważa, nigdy nie dotrzemy do celu. W mechanice element pośredniczący między silnikiem a kołami nazywamy skrzynią biegów. W życiu zaś - polityką. Kino zaś to - trzymając się tej analogii - deska rozdzielcza; opowiadająca historie o wielkiej sile napotykającej na opór. Śledząc na ekranie postęp tej "podróży", widzimy, że wskaźnik temperatury podnosi się, a wskaźnik paliwa opada. Czy naszemu bohaterowi się uda?

Oczywiście jeśli to nie ty prowadzisz pojazd, twoja narracja będzie inna. Będziesz patrzył na inny ekran, który opowie ci inną historię, lecz będzie ona miała tę samą strukturę. Jeśli chodzi o wymiar ludzki, istnieje wiele ograniczeń, które nie pozwalają nam - jako jednostkom i społecznościom - osiągnąć pożądanej przez nas prędkości. Kino i sztuka pomagają nam przeanalizować te ograniczenia - czy jest to bieda, nierówności społeczne, ucisk, traumy, czy żądza władzy. Każdy autor treści wizualnych powinien pamiętać, że jego dzieło jest obrazem naszego postępu jako ludzi: naszych porażek, wspomnień i nadziei…